अनिरूद्ध के छव गो कविता

मेघगीत

जब जब पुरवइया संदेसवा पठावे
बदरवा ई दउर दउर आवे
काजर कर साँवर बदरवा ई दउर दउर आवे॥

बिलमावे केहू ना,मारे जादो मंतर
परदेसी घर आवे,उमड़त हर गाँव डगर
अइसन प्रेमी केहू दीठ ना लगावे॥

तिरिछे लखि बिजुरी,घन घुंघुटा अइसे ताने
साजन से जइसे रूसल गोरी ना माने
बिंदिया चमके बुँदिया झाँझर झमकावे॥

दादुर ढोलक ढमके, झनके झिंगुर सितार
बादर के मादर प गावे मौसम मल्हार
सोहर-झूमर -कजरी खेत-खेत गावे॥
----------------------------------------

शरद कुंडल

खंजन रितु दूत नयन अंजन सुखदाई
उतरल चढ़ हंस शरद स्वागत अगुआई॥

महके झर हरसिंगार, भिनुसहरा प्यारा
लाल तली चाँदी, कनफूल कि सितारा॥

पथ खुले दसो दुआर पंथी अगराइल
सोखे संताप शरद, व्याधि सीा पराइल॥

बाजे चुलबुल बिहान, प्राती धुन वीणा
भोर लुटावे बिंदिया रात के नगीना॥

खिलल कास पावस नभ धो चले बुढ़ाए
निरमल नभ नील नयन माटी मुसुकाए॥

फुदुक-फुदुक पंछी वन प्रान में समाइल
रितु-राधा अँखियन, घनश्याम अब लुकाइल॥

दुधिया चुनरी कुंडल कनक किरन झूले
नीलम नभ छत्र घाम पियरी कटि भूले॥

हिमकन मोती माला, शीत बरे हीरा
नाचत घुँघरू टूटल, भोर लगे मीरा॥

चमकत जल-देश रहे, मीन-मन पिरितिया
अनगिन अँखिया नहाय, दूध से धरतिया॥

नील रतन जल चाँदी दरपन जड़ जाए
गगन उतारे नदिया, ताल उतर जाए॥

बिछुड़ल घनश्याम, लोर-भुँइ जसुदा माई
बा झरल पसेना-मनि मेहनत-गुन गाईं॥

फुर-फुर उडत्र जाय विहग, नयन अँटकि जाए
टिटिकारत बैलन के कवन झटकि जाए॥
----------------------------------------

नाव खुले माँझी रे

पंछी चहके डेरात, कुनमुनात र्छवरा बा,
फुलवा महके डेरात, गुनगुनात भँवरा बा,
कुलबुलात भोर लुका, कुहरा के पहरा बा,
कुहा खुल माँझी रे, नाव खुल होसियार,
धार, लहर, जल, अकास, रँगवा चीन्हऽ बयार,
हइया रे हइया रे, भइया रे, थम्हले पतवार॥

चहचहा उड़े फर-फर, चिड़ई-मड़ई जागे,
गाय-भँइस खोल चले चरवाहा धुन रागे,
झटक चले बैला सँग, कान्हे हरवा-कुदार॥

चटक-मटक खिले कली, गमकल मग-गाँव-गली,
मतलब बहुते इयार, रसलोभी छली अली,
का सबेर दिलकली, खिले न जिया डर-अन्हार॥

प्यार धरम करम करे, हित जिनगी मेहनत बा,
बइठल मदवा स्वारथ, जियले में मउवत बा,
गैर कहाँ, के आपन, कुछ हमार ना तोहार॥

हाथ-हाथ जगरनाथ, हर देहिया खुदा एक,
एक रंग लहू हर तन, हर मजहब सदा एक,
हम सभ इनसान एक, भारत मइया हमार॥

पानी-दूधवा लजाय, भाई के खून पीअत,
धरम इहे मरदानी, अदमी ना अदमीअत,
बैरी के चाल मिलऽ, सुनलऽ भइया गोहार॥

साहस, बिसवास लगन, मिले कूल ठउआ ऊ,
जग सफर मुसाफिर हम, एक बा परउआ ऊ,
लगे जोर पहुँचा, पहुँचे नइया लगे पार॥
हइया रे हइया रे, भइया रे, थम्हले पतवार॥
----------------------------------------

जय-जय भारत देश

जय भारत के भुँइया जय हे,
जय-जय भारत मइया जय हे।

जय-जय भारत देश पेआरा
जय-जय भारत देश,
तीन ओर सागर घिरे घहरे, चुन्दरी नील किनारी लहरे,
मलय बयार प्रान-मन महके, गिरि भुँइ वन परदेश।
पेआरा जय-जय भारत देश।

नीलम जड़े छत्र नभ मंडल, कटि शोभे करधनी विंधाचल,द
कनक तार हिम जड़े किरन मनि, चाँदी मुकुट नगेस।
पेआरा जय-जय भारत देश।

चरन पखारत रँग सिन्धु जल, लहर-लहर झनके पग पायल,
पूरब-पच्छिम चम-चम चमके, पफहर-पफहर हिम केस,द
पेआरा जय-जय भारत देश।

बन खेती के धनी अँचरा, उर नदियन के लहरे गजरा
झरना हिया झरे दुध्वा, छवि निरखत मिटे कलेस,
पेआरा जय-जय भारत देश।

प्रान निछावर बा तन-मन-धन, देश महान दिया जग दरपन,
जग सुन्दरी नग जड़ल देश बा, नमन कोटि हरमेस,द
पेआरा जय-जय भारत देश।

जनम जहाँ भगवान गेआनी, जनमे भट नामी बलिदानी,
झुके शीश ना रूके चरन पथ, कहे पवन सन्देस,
पेआरा जय-जय भारत देश।

फसल-फूल मुसुकान मनोहर, कन-कन कनक रतन मनि मोहर,
जनम सफल अइसन भुँइया पर, दरपन भारत भेस,
पेआरा जय-जय भारत देश।

श्याम बरन माअी मुसुकाए, कर चन्न जिनगी तर जाए
सूरज के टीका लिलार पर, चमके केस, विदेश
पेआरा जय-जय भारत देश।
नेआरा जय-जय भारत देश।
----------------------------------------

देस हमार

पहिल जोति फूटे पूरुब से, भइल जगत उजियार
बजे भैरवी किरन बेनु पंछी के बजे सितार
माथ चढ़ावे किरन बेनु पंछी के बजे सितार
माथ चढ़ावे चरन धूर नभ वन्दन करे बयार।
निराला भारत देस हमार।।

छउके लाल हिरन गछिया में, उतरे भोर किरिनिया
सेना के जल-परी नहाये, बने सोन्हउला पनिया
पतर अँगुरी नदी-लहर से खेलत रँगे किनार।
निराला भारत देस हमार।।

चानी चादर टँकल तरेंगन चाननि रात ओढ़ावे
मुकुट हिमालय पर सोना के पानी भोर चढ़ावे
बन बसतर धानी तन सोभे, गर नदियन के हार।
निराला भारत देस हमार।।

पग धोअत मन पगल प्रेम में, रँगल सिन्धु के पानी
टूट गइल पर झुकल कहाँ इसपात सुरुख मरदानी
सुरुज आरती लहर उतारे जगमग सोना थार।
निराला भारत देस हमार।।

सोरह कला चनरमा जहँवाँ अमरित बरिसे चानी
सोना बरिसे दिल अगिआ तब चमके अउर जवानी
सूर-कबीरा-तुलसी जनमे ग्यान रतन भंडार।
निराला भारत देस हमार।।

गुरु गोविन्द सिंह-कुँअर-बहादुरशाह-देस लछिमी के
भगत, सुभाष व लाल बहादुर बलिदानी धरती के
राम-किसुन-बुध-गाँधी बन भगवान लेत अवतार।
निराला भारत देस हमार।।

रन में तनल कड़ा लोहा दिल, दया फूल से कोमल
सागर अइसन हिरदय, गंगा प्रेम पबित्तर निरमल,
साहस अटल धीर अभिलाषा, नभ के छुए पहाड़।
निराला भारत देस हमार।।

हलधर राज जनक, किसुन चरवाहा, खेत दुल्हनिया
माटी बा सोना, मेहनत धन, बोये-काटे रनिया
झील जड़े नीलम दरपन, छवि ललचे गगन निहार।
निराला भारत देस हमार।।

दुख में हँसे घटा-बिजली अस झूल गइल बा फाँसी
झरे जोतिभर रात तरेंगन मुँह पर कहाँ उदासी
मन के दिया जरे आन्ही में, कहँवाँ भइल अन्हार।
निराला भारत देस हमार।।

साँवर-गोर राज सब रितु के हिलमिल भाई-भाई
बहुरंगी भाखा बोली जय बोल भारत भाई
मंदिल-मसजिद-गुरुद्वारा-गिरजा चौमुखी चिराग।
निराला भारत देस हमार।।

सोहर-झूमर-बिरहा गा-गा सूखे देह पसेना
जहाँ सरग कसमीर देस जस मुन्दरी जड़ल नगीना
गाँव-गाँव तीरथ झुक-झुक जा मड़ई देस दुआर।
निराला भारत देस हमार।।
----------------------------------------

अन्न घुनाइल खाँखरा, फटक उड़ावे सूप


अन्न घुनाइल खाँखरा, फटक उड़ावे सूप।
अवगुन कौड़ा तब मिटे, बनीं सूप अनुरूप।।

सोना-सोना जे रटे, निनिआ भइल हराम।
मेहनत मोती जे लुटे, सुख से करे अराम।।

सदा सतावे दीन के, धनी अउर सउकार।
धन-बूता सोभे जहाँ, दया-छमा-उपकार।।

बरे बदन बाती हँसे, सिर दे करे अँजोर।
मेघ संभु धरती जहर, दिया पिये तम घोर।।

सँपरे कारज ना सधे, आलस रोग असाध।
फिकिर देह के घून बा, करतब वैद बेआध।।

जिनगी सोना जब तपे, चमके अउर सजोर।
मउअत अगिया से डरे, बचल कहाँ ऊ लोग।।

दुख-सुख जउँआ पूत बा, दू बा नदी किनार।
सूखे ना जिनगी सरित, साहस धार पिआर।।
----------------------------------------

कोई टिप्पणी नहीं:

एक टिप्पणी भेजें

मैना: भोजपुरी साहित्य क उड़ान (Maina Bhojpuri Magazine) Designed by Templateism.com Copyright © 2014

मैना: भोजपुरी लोकसाहित्य Copyright © 2014. Bim के थीम चित्र. Blogger द्वारा संचालित.